Boeken

Hieronder vind u een lijst met boeken over de Elfstedentocht. Aanvullingen/opmerkingen zijn welkom.

Op eigen houtje. De ongelooflijke verhalen van vrouwen in de Elfstedentocht
Jessica Merkens

Op eigen houtje. De ongelooflijke verhalen van vrouwen in de elfstedentocht, van Jessica Merkens biedt een bijzondere en unieke inkijk in de Nederlandse schaatshistorie van vrouwen, van 1890 tot heden. De avonturen van echte schaatsheldinnen in de Elfstedentocht
De Elfstedentocht reed marathonschaatser Jessica Merkens nooit. Nieuwsgierig naar de oorsprong van haar eigen fascinatie voor het schaatsen onderzoekt ze de geschiedenis van vrouwen in de Tocht der Tochten. Deze zoektocht leidt haar naar het einde van de negentiende eeuw en ze stuit op de ongelooflijke verhalen van haar voorgangsters. Ze gingen niet alleen de strijd aan met de vermoeidheid en de elementen, maar ook met vooroordelen en verwachtingen die de maatschappij van hen had.
In Op eigen houtje brengt Jessica Merkens de spannende verhalen samen van vrouwen die ondanks de tijdsgeest een ongekende prestatie leverden.
Op eigen houtje.
‘Een onthullend boek belicht de prestaties van vrouwen in de tocht, en onderzoekt hoe zij werden behandeld’ – vier ballen, NRC
‘Op eigen houtje is een pareltje onder de sportbiografieën’ – Biografieportaal.nl
‘Weergaloos beschrijft zij de grimmige strijd tegen jezelf, het ijs en de tegenstander.’ – Eva Maria Staal
Hier te verkrijgen

Jeen van den Berg
Auteur Mark Hilberts

Jeen van den Berg (1928-2014) is een van de meest tot de verbeelding sprekende Nederlandse schaatsers. In zijn lange schaatscarrière won hij bijna duizend wedstrijden. Zijn grootste triomf boekte hij in 1954 toen hij in een bloedstollende finale de Elfstedentocht won.
Jeens jeugd werd getekend door de harde jaren dertig. Het motiveerde hem later om zich te laten gelden in de schaatssport. Hij ging tot het uiterste om te winnen.
Buiten de schaatsbaan was hij een heel ander persoon: sociaal, innemend en betrokken. Als coach van de Friese selectie en de Engelse schaatsploeg kreeg hij grote waardering. Ook speelde hij een cruciale rol bij de komst van de kunstijsbaan Thialf in Heerenveen. Jeen van den Berg drukte daarmee een grote stempel op de schaatssport in Friesland.
Mark Hilberts (1973) is schrijver en docent. Hij schreef eerder boeken over de Elfstedentocht en biografieën over Reinier Paping en Mindert Hepkema.

Boekinformatie
Verschijningsvorm: Hardcover
Taal: Nederlands
Uitgeverij: Uitgeverij Noordboek
Aantal pagina’s: 336
Druk: 1
ISBN: 9789056159573
Gewicht: 644 gram
Afmeting: 237x175x30 mm
Uitgiftedatum: 29-09-2022

De eenzame schaatser
En de Elfstedentocht van 18 januari 1963

De Elfstedentocht van 18 januari 1963 staat bekend als de zwaarste van alle tot nu toe verreden tochten. Slechts een fractie van degenen die hadden ingeschreven kwam aan.

De Elfstedentocht van 18 januari 1963 staat bekend als de zwaarste van alle tot nu toe verreden tochten. Slechts een fractie van degenen die hadden ingeschreven kwam aan. Willem Brouwer is een van hen die de ’tocht der tochten’ in die barre winter rijdt. Tijdens het schaatsen gaan zijn gedachten terug naar het dorp met de wieken waar hij als jongetje leerde schaatsen en waar zijn vader huisarts was. Hij is dan nog een 21-jarige geneeskundestudent die zo’n indruk maakt op een medestudente, dat die dag grote gevolgen zou krijgen voor de rest van hun leven.

Klik hier om te bestellen

De dag van de Elfstedentocht ’97

Een boek – precies 25 jaar na dato – over een onvergetelijk evenement en over mooie sport natuurlijk. Maar vooral een boek over een volksfeest dat niet alleen de Friezen blij maakte, maar destijds het hele land. Op die historische datum, 4 januari 1997, de dag van de laatste Elfstedentocht. Op iedere pagina proeft de lezer de spanning en magie van de tocht der tochten. Uiteraard ontbreken de uitslagen en andere statistieken van alle Elfstedentochten niet, inclusief historische foto’s van ver voor 1997. Het klapstuk: De belofte van het huidige Elfstedenbestuur dat men klaar is voor een volgende tocht. Nu het ijs nog!

Klik hier om te bestellen

8070 dagen – Wachten op de Elfstedentocht

Jurryt van de Vooren – ISBN: 9789492920744 – Omvang: 224 pag.

Van de koudste winter tot de heetste zomer van de eeuw. Van Reinier Paping tot Maarten van der Weijden. De Elfstedentocht is altijd dichtbij. Op 20 augustus 2018 was Bartlehiem trending topic. Het was op dat moment twintig graden bóven nul.

Toch is de Elfstedentocht steeds verder weg. Op 8 februari 2019 is het 8070 dagen geleden dat Henk Angenent als laatste winnaar werd gehuldigd. Dat is even lang als tussen de Elfstedentocht van 1963 en die van 1985, tot nu toe het langste Elfstedenloze tijdperk.

Een complete generatie is inmiddels opgegroeid zónder Elfstedenschaatsers. Tegelijkertijd is de Elfstedencultuur overal om ons heen: in de media, in de Nederlandse taal, zelfs op het staatsieportret van koning Willem-Alexander met het Elfstedenkruis op zijn borst.

In elf thematische hoofdstukken onderzoekt sporthistoricus Jurryt van de Vooren (1969) deze bijzondere invloed van de Elfstedentocht. Waar komt de spreuk It giet oan vandaan? Waarom was Bartlehiem in 1929 nog niet trending? Hoe werd er in 1917 gereageerd op de eerste vrouw die de Elfstedentocht uitreed? Hoeveel Elfstedentochten waren er in de Tweede Wereldoorlog? Hoe werken de rayonhoofden? Welke tochten werden op het allerlaatste moment toch afgelast? Welke ontberingen werden geleden?

Van de Vooren (1969) schreef in 2017 De Bosatlas van het Nederlandse voetbal. Verder is hij auteur van Amsterdam 1928 over de Olympische Spelen van 1928 en De Mannen van ’63 over de Elfstedentocht van 1963 (in samenwerking met Marnix Koolhaas). Al bijna 25 jaar is hij de enige Amsterdammer die is afgestudeerd op Feyenoord.

Een Eeuw Elfstedentocht

Dit boek verscheen in 2009 i.s.m. het Eerste Friese Schaatsmuseum ter gelegenheid van het 100-jarige bestaan van De Friesche Elf Steden, waarbij gebruik gemaakt werd van het grote archief van dit bijzondere museum. Dat leverde exclusieve ooggetuigenverslagen over de eerste tocht op, maar ook het bijzondere verslag van Telegraaf-hoodredacteur J.C. Schröder die als deelnemer werd geweigerd, maar toch grote delen van de tocht van 1909 mee schaatste. Dat verhaal raakte na publicatie in zijn eigen krant volledig in het vergeetboek. Verder:
– de oprichtingsactiviteiten van mr. Mindert Hepkema.
– Coen de Koning’s weigering de eerste prijs in ontvangst te nemen in 1912.
– Joris van den Bergh, topverslaggever als gangmaker van Pim Mulier in 12912.
– De tocht van de broers Hettinga uit Dongjum in 1929.
– De loodzware tocht van 1940 toen honderden rijders kruisjes kregen terwijl de tocht niet hadden volbracht.
– Brieven aan Auke Adema, winnaar in 1940 en 1941.
– Jeugdstorm op het ijs in 1942.
– De moord op Elfstedenrijder Roelie Roelfsema in 1943.
en tal van andere onbekende verhalen.
Het boek is bovendien voorzien van een complete lijst van de Elfstedenrijders in de 19de eeuw.
208 pag. paperback, geïllustreerd in zwart/wit en kleur.
Helaas niet meer nieuw verkrijgbaar maar beschikbaar in vele bibliotheken

In ‘It giet oan’, zei Kroes vertellen honderdzevenentwintig wedstrijdrijders hun verhaal. Twintig jaar na dato blikken zij terug op de laatst verreden Elfstedentocht van 4 januari 1997.

En meer dan dat…., in het boek is ook ruim aandacht voor de snel veranderende wereld na 1997. Het rijk geïllustreerde en prachtig vormgegeven boek is een must voor elke schaatsliefhebber!!

Bestel het boek door dit formulier in te vullen.

Rijdersprijs: €25,- exclusief €3,95 verzendkosten.
Winkelprijs: €34,-

Na ontvangst van uw betaling (€28,95) wordt het boek per post toegezonden.
Rekeningnummer: NL 32 INGB 0006 8675 29 t.n.v. MBE Hilberts

Reinier Paping. Held van de Elfstedentocht

Op vrijdag 18 januari 1963 schreef Reinier Paping geschiedenis door de zwaarste Elfstedentocht aller tijden te winnen. Door deze nog altijd zeer tot de verbeelding sprekende overwinning groeide Paping uit tot een icoon van de Nederlandse sportgeschiedenis.
De naam Paping is als metafoor verbonden aan de strenge winter van 1963 en staat in het collectieve (sport)geheugen van Nederland gegrift. Ook drieënvijftig jaar na dato wordt Paping nog dagelijks aan zijn overwinning in de Elfstedentocht herinnerd. De naam Paping heeft inmiddels een mythische klank gekregen.

Als eerbetoon aan de sportman Reinier Paping en aan de prijswinnaars van de Elfstedentocht in 1963 schreef Mark Hilberts in samenwerking met het Eerste Friese Schaatsmuseum in Hindeloopen, het boek Reinier Paping, Held van de Elfstedentocht (Uitgeverij Bornmeer). Hilberts ging op zoek naar de achtergronden, de impact en de gevolgen van de Elfstedentocht van 1963 voor Reinier Paping en zijn tijdgenoten. Hierover schreef hij een fascinerend boek. Opvallend genoeg werd er niet eerder een boek over Reinier Paping geschreven.

Uitgeverij: Bornmeer

Auteur: Mark Hilberts
ISBN 978 90 5615 371 7
176 pagina’s
Prijs 15,=
info@bornmeer.nl

(verkrijgbaar via de boekhandel of via de online boekwinkels)

Helletocht

Jan Al, wonende in Heemskerk. Een geboren verteller die zijn verhalen leerde opschrijven. De vermakelijke verhalen publiceert hij vol humor op zijn weblog.

Dit boek is een must voor elke schaatser en voor niet-schaatsers een leuk avonturenboek.

Bestellen via deze link.

Een Elfstedenrijder vertelt …

Woensdag 1 december 2010 is er een boek over de Elfstedentocht verschenen. Auteur Fred Louter uit Maasland (Z-H) schreef een uitgave getiteld: Een Elfstedenrijder vertelt …

Een kleine 30 Elfstedentochtschaatsers uit Midden-Delfland en Maassluis werden geïnterviewd over hun belevenissen tijdens de Tocht der Tochten. Ook gaan ze dieper in op hun liefde en het ontstaan van de passie voor de schaatssport, die vaak al in de jongste jeugd werd aangewakkerd.

Schaatsers die hun medewerking aan het 176 pagina’s tellende boek verlenen, zijn onder anderen Willem Nell, Gijs de Jong, Leen Noordam (Perdik), Piet Houtenbos, Theo van Paassen en IJsbrand Chardon, maar ook winnares Tineke Dijkshoorn uit Schipluiden vertelt het verhaal over haar zege in 1986. Opmerkelijk is verder dat het voorwoord is geschreven door niemand minder dan de laatste winnaar van de Elfstedentocht in 1997, Henk Angenent. Angenent reikte 1 december ook het eerste exemplaar uitreiken tijdens de boekpresentatie in Boekhandel Het Keizerrijk in Maassluis.

Kijk voor meer informatie over Een Elfstedenrijder vertelt … op www.retrovision.nl. Via deze website is het boek ook te bestellen.

‘De koude erfenis – verhalen van het ijs’ – Hylke Speerstra. Uitgegeven bij Areopagus.

In de ijsherberg danst het volk de ijspolka met de schaatsen onder. Een jong paar rijdt de Lolummervaart op, ze liggen goed bij elkaar in slag. Ze vrijen op het ijs. Het is feest. De winter verlost het platteland uit het isolement nu de sloten, vaarten en meren bevroren zijn. Het ijs breekt de sleur en verlegt de grenzen.

In de ijsherberg danst het volk de ijspolka met de schaatsen onder. Een jong paar rijdt de Lolummervaart op, ze liggen goed bij elkaar in slag. Ze vrijen op het ijs. Het is feest. De winter verlost het platteland uit het isolement nu de sloten, vaarten en meren bevroren zijn. Het ijs breekt de sleur en verlegt de grenzen.

Hylke Speerstra schaatst door het Friese landschap en struikelt over de verhalen die horen bij het ijs. Het zijn verhalen over de wilde schaatstochten van zijn grootvader en over de nauwe band tussen boeren en schippers. Over de ‘melkrijke’ boerin die in Bartlehiem haar borstvoeding laat lopen en met bevroren voorfront verder moet. Over mannen die op sokken de Elfstedentocht schaatsen, nooit trainen maar slechts ‘even wenne’. Het zijn verhalen over het land en het water en het veranderende landschap dat zó wordt aangeharkt dat het de littekens van de zee verliest.
De koude erfenis is een gepassioneerd boek over warme mensen in koude tijden, een boek over ijskolder en de waanzin die Nederland overvalt zodra de schaatsen uit het vet worden gehaald.

Hylke Speerstra (1936) was hoofdredacteur van respectievelijk Weekblad Schuttevaer, het Agrarisch Dagblad en de Leeuwarder Courant.

De mannen van ’63 – Marnix Koolhaas & Jurryt van de Vooren

verhalen van de zwaarste Elfstedentocht aller tijden
Paperback-190 Pagina’s-Uitgeverij van Wijnen-2003
ISBN: 905194263X

18 januari 1963 De Dag van de Elfstedentocht – Ron Couwenhoven

Schrijver Ron Couwenhoven laat alle gebeurtenissen, die op deze uitzonderlijke winterdag plaatsvonden, de revue passeren. Uiteraard komen de wedstrijd-en de toertocht in het 106 pagina’s tellende boekje aan bod, maar ook de bijzondere weersomstandigheden, waaronder Nederland die dag gebukt ging, de problemen met het wegvervoer, de aanlevering van steenkool in het hele land, de brand in Luyck’s zuurwarenfabriek in Diemen, de explosie in de gasfabriek van Katwijk en tal van andere zaken.
De Koude Oorlog was in volle gang, in Brussel was Manneke Pis was gestolen en terug gevonden, Europa ging gebukt onder extreme kou en minister van buitenlandse zaken Joseph Luns maakte zich zorgen over een conflict tussen Engeland en Frankrijk. Het gebeurde allemaal op De Dag van de Elfstedentocht.
Maar ook zijn in dit boekje fragmenten opgenomen van een uitvoerige Elfstedenreportage van Johan Fabricius en een opmerkelijke preek van schipperskapelaan Van Nieuwenhuizen. Fabricius schreef ooit het beroemde jongensboek ‘De scheepsjongens van Bontekoe’ en volgde op uitnodiging van dagblad De Telegraaf de Elfstedentocht. Van Nieuwenhuizen bond de ijzers zelf onder in de Tocht der Tochten.
Het boekje is opgedragen aan de 127 schaatshelden in wedstrijd-en toertocht, die in de Elfstedentocht van 1963 het felbegeerde kruisje behaalden.

Het boekje kan besteld worden door overmaking van 10 euro (incl. verzendkosten) op bankreknr. 37.21.53.364 tnv G. Bootsma, Hindeloopen.

Uitgever: Eerste Friese Schaatsmuseum, Kleine Weide 1-3, 8713 KZ Hindeloopen
Auteur: Ron Couwenhoven
ISBN-nr. 90-806650-4-5
106 pag. en 47 illustraties.
Info: info@schaatsmuseum.nl

Een koude oorlog – Dirk Vellenga de Elfstedentocht 1954

Paperback | 194 Pagina’s | Arbeiderspers | 2003
ISBN: 9029551852

Wind, zweet en scheuren – Dick Hoekstra
Elfstedentocht ’97 : persoonlijk verslag van een toerrijder. Paperback 173 Pagina’s. Uitgeverij Van Brug. 1998
ISBN: 9065230963

Negentig jaar Elfstedentocht – Huub Snoep

Over de schaatssport zijn in Nederland in de loop der jaren bijzonder veel publicaties verschenen. De zeer tot de verbeelding sprekende Elfstedentocht levert daaraan een forse bijdrage. In 1999 was het 90 jaar geleden dat de eerste tocht werd gehouden. In totaal vonden er 15 plaats en werden er 11 geannuleerd na reeds te zijn uitgeschreven. Het kloeke en rijk met bijzondere foto’s geïllustreerde jubileumboek beschrijft de belevenissen van de helden en de winnaars van de wedstrijden. Dit gebeurt aan de hand van ooggetuigenverslagen, persoonlijke documenten van de winnaars en de eigen ervaringen van de auteurs. Het boek bevat nog talrijke andere informatie zoals alle wedstrijduitslagen, weeroverzichten en een lijst van naslagwerken. De schaatscollectie is uitgebreid met een prachtig en compleet naslagwerk over de Elfstedentocht.

De Elfstedentocht 1909 – 1997, de complete Elfstedengeschiedenis – Pieter de Groot, Henk van der Meulen, Willem Stegenga

Uitgave in samenwerking met de redactie van de Leeuwarder Courant, Uitgever Friese Pers Boekerij, ISBN 90 330 1904 3, NUGI 641/446

De Tocht der Tochten, Tragiek en Triomf, 1749 – 2001 – drs. Johannes Lolkama

Uitgeverij Victoria, Akkrum, 2001, ISBN 90 71293 19 X

Van Glis tot Klapschaats – Wiebe Blauw

Uitgever Van Wijnen, Franeker [2002]

De Tocht der Tochten , de complete Elfstedengeschiedenis vanaf 1740 – Drs. Johannes Lolkama

De Elfstedentocht een hele toer; de een drukt er zijn stempel op voor de ander is het een kruis – Leo van Houten

Van Houten Alkmaar, ISBN 90 901 1083 6, gebonden 355 pagina’s

Bij Dokkum om naar Leeuwarden, Vrouwen schaatsen de Elfstedentocht

Verhalen verzameld en bewerkt door Zus Wassenaar, Trudeke Biermasz, Marianne van Staveren
Uitgegeven in eigen beheer, ISBN 90 9010888 2, NUGI 465, ongebonden 109 pagina’s

Kleine encyclopedie van de Elfstedentocht – Gosse Blom

Uitgever Eerste Friese Schaatsmuseum, Hindeloopen, ISBN 90 7129312 2, ongebonden 62 pagina’s

Elfstedentocht 1997

Uitgave in samenwerking met de redacties van diverse Friese Huis-aan-Huis bladen, eindredactie Peter Karstkarel, Piet Prins, uitgegeven door de Friese Pers Boekerij Leeuwarden/Ljouwert, ISBN 90 330 1848 9, NUGI 466, ongebonden 64 pagina’s

Het enige echte Elfstedentocht Logboek 97

Samenstelling Redactie Friesch Dagblad, Klaas Jansma (eindredacteur), uitgegeven door Bosch&Keuning /De Tille in samenwerking met Friesch Dagblad, ISBN 90 246 0304 8, ongebonden 78 pagina’s.

Een nieuw boek over de Elfstedentocht 1985

Bramen plukken
door Ab Nederlof

Vlug dring ik me naar één van de tonnen aan de rechterkant en gooi het genummerde strookje erin. Daarna is het in een draf naar buiten. Daar staan voor de hal duizenden mensen enthousiast te roepen. Een eindje verderop is het minder druk. Sommigen lopen me keihard voorbij, veel passeer ik er zelf niet, maar na enkele honderden meters voer ik het tempo wat op en begin de strijdmakkers van mijn uur in te halen. We passeren een brug, stoplichten en moeten opeens rechtsaf achter een fabriekshal langs. Even later zie ik de Zwettehaven liggen. De laatsten van de vorige groep ben ik dan al voorbij.
In 1985 reed Ab Nederlof (1954) de Elfstedentocht. Hij schreef er dit boekje over dat in al zijn nuchterheid de spanning van de voorbereiding, de start en de tocht zelf laat meebeleven. Zelfs overtuigend voor hen die nooit op
het ijs hebben gestaan. De auteur is als schaatstrainer werkzaam geweest bij schaatsvereniging De Vechtstreek en YBM in Utrecht.

omvang: 80 pagina’s
isbn 90 76905 10 x
verkoopprijs: Euro 7/f 15,45
Het boekje is te bestellen door f 15,45 plus 5 gulden verzendkosten (7 Euro + 2,25 Euro) over te maken op:
giro 8970803 t.n.v. Skanderbeg books, Utrecht.

De Elfstedentocht 1997 – Herman van Amsterdam (redactie)

Uitgever REBO productions, ISBN 90 366 1164 44, NUGI 466, ongebonden 96 pagina’s

De stayer : de weg van Henk Kroes

Auteur: Eppie Dam

406 pagina’s

Uitgave: Franeker, Van Wijnen, 2007

De vijftiende Elfstedentocht 1997 – Yolande Michon (eindredactie)

Uitgever Tirion Baarn, ISBN 90 51 21 650 5, ongebonden 92 pagina’s

De wind in de rug, KNMI-weerman schaatst de Elfstedentocht – Henk van Dorp

KNMI-uitgave, ISBN 903692126

Vrouwen in de Elfstedenwedstrijdtocht